Samia heeft haar eindexamen gehaald en kan niet wachten om naar de diploma-uitreiking te gaan die door haar school wordt georganiseerd. Ze vraagt zich wel af of ze haar hoofddoek voor deze gelegenheid mag dragen.

Wat zegt de wet?

De WET nr. 2004-228 van 15 maart 2004 die, volgens het principe van secularisme, het dragen van tekens of kleding die opzichtig een religieuze overtuiging tonen in openbare lagere en middelbare scholen regelt, stelt:

« In openbare scholen, middelbare scholen en gymnasia is het dragen van tekens of kleding waarmee leerlingen openlijk een religieuze overtuiging tonen verboden ».

De wet is van toepassing op openbare scholen, middelbare scholen en gymnasia, en op alle leerlingen, inclusief degenen die ingeschreven staan voor post-eindexamen opleidingen (voorbereidende klassen voor grandes écoles, hogere technische opleidingen).

Volgens de circulaire van 2004 (art.2-2) is de wet van 15 maart 2004 van toepassing op alle activiteiten die onder de verantwoordelijkheid van de scholen of leraren vallen, inclusief die buiten het schoolterrein plaatsvinden. Dit geldt dus voor de uitreiking van een prijs voor een wedstrijd waaraan de leerling heeft deelgenomen in het kader van het onderwijs dat door de school wordt gegeven, of voor de uitreiking van een nationaal diploma behaald in het kader van zijn of haar opleiding wanneer de leerling nog steeds in het openbaar onderwijs zit.

Aangezien de wet alleen van toepassing is op het basis- en voortgezet onderwijs, moeten we twee situaties onderscheiden:

  1. De middelbare scholier die haar eindexamen heeft gehaald: na de eindexamens is ze niet meer ingeschreven en heeft ze de status van ‘oud-leerling’. Daarom valt ze niet meer onder de wet van 2004 die het dragen van religieuze tekens op school verbiedt. Hetzelfde geldt voor de leerling die haar BTS heeft gehaald.
  2. De leerling die een diploma heeft behaald terwijl ze nog steeds in het openbaar onderwijs zit. Deze leerling blijft onderworpen aan het verbod van de wet van 15 maart 2004 om een religieus teken te dragen, zelfs tijdens de diploma-uitreiking.

Je kunt een eindexamenkandidaat dus niet verbieden om haar diploma-uitreiking bij te wonen met haar hoofddoek, ook niet als ze naar school moet om haar diploma op te halen.

Wat te doen als je wordt gevraagd je hoofddoek af te doen tijdens de diploma-uitreiking?

  • Vraag naar de wettelijke basis (wettekst, circulaire, decreet, intern reglement, etc.) die dit verbod rechtvaardigt.
  • Bevorder de dialoog door eraan te herinneren dat je als ‘oud-leerling’ niet meer onder de wet van 2004 valt die het dragen van religieuze tekens verbiedt.
  • Je kunt de laïcité-referent van de academie, de Directeur van de departementale diensten voor Onderwijs (DSDEN) en de Ombudsman waarschuwen.
  • Als het meningsverschil blijft bestaan, kun je een beroep doen op de bemiddelaar van het nationaal onderwijs.
  • Neem contact op met Equitas die je juridische ondersteuning en bijstand zal bieden.

TOEPASSELIJKE REFERENTIES

WET nr. 2004-228 van 15 maart 2004 die, met toepassing van het beginsel van laïciteit, het dragen van tekens of kleding die openlijk een religieuze overtuiging tonen in openbare scholen, middelbare scholen en gymnasia reguleert; artikel L. 141-5-1 van de Onderwijswet.

Circulaire van 18 mei 2004 betreffende de uitvoering van wet nr. 2004-228 van 15 maart 2004 die, met toepassing van het beginsel van laïciteit, het dragen van tekens of kleding die een religieuze overtuiging tonen in openbare scholen, middelbare scholen en gymnasia reguleert.

Op 4 mei 2025, tijdens de Belgische bekerfinale tussen Club Brugge en RSC Anderlecht, pleegden Brugse hooligans gewelddaden in Sint-Jans-Molenbeek en Jette. (...)
Deze woensdag heeft de bestuursrechter in Lille het besluit van de prefect van Nord om het associatiecontract tussen de particuliere moslimschool Averroès en de Franse staat te verbreken, ongeldig verklaard. (...)